De Europese Unie heeft op 22 januari 2025, de definitieve tekst van de nieuwe verordening inzake verpakkingen en verpakkingsafval (PPWR: Packaging & Packaging Waste Regulation) gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU [ hier te downloaden ]. Dit is de opvolging van de Packaging & Packaging Waste Directive waarvan de eerste versie al in 1994 van kracht ging. De nieuwe verordening is een belangrijk onderdeel van de Europese strategie voor een circulaire economie (en is een integraal onderdeel van de Green Deal en het Circular Economy Action Plan). Ze stelt bindende regels op om de milieu-impact van verpakkingen te minimaliseren, hergebruik en recycling te stimuleren en afvalproductie terug te dringen.
De nieuwe wetgeving is een ingrijpende wijziging ten opzichte van de vorige richtlijnen en beslaat de hele cyclus van verpakkingen alsmede verpakkingsafval.
In dit artikel komen een aantal zaken naar voren:
- Een korte samenvatting van de wetgeving
- Wat is de impact voor uw bedrijfsvoering
- Onze aanbeveling voor actie
1 Een aantal hoofdpunten uit de wetgeving
Reductie en minimalisering:
- Met de PPWR legt de EU ambitieuze reductiedoelen vast met referentiejaar 2018. Tegen 2030 moet de hoeveelheid verpakkingsafval per hoofd van de bevolking met 5% zijn verminderd, met verdere doelstellingen van 10% in 2035 en 15% in 2040.
- Minimalisatie van de hoeveelheid verpakking in het verpakkingsontwerp
- Minimalisatie van de lege ruimte in verpakkingen
Recycleerbaarheid
- Alle verpakkingen moeten recycleerbaar zijn in 2030
- Verpakkingen moeten vanaf 2035 gerecycleerd worden ‘at scale’
Inzet recyclaat
Kunststof verpakkingen moeten vanaf 2030 een minimale inzet van Post-Consumer Recyclaat (PCR) bevatten. De hoeveelheden hangen af van de toepassing.
Veiligheid en ZZS
Veiligheidseisen worden aangescherpt met hogere eisen aan zeer zorgwekkende stoffen (ZZS), inclusief de toepassing van PFAS.
Productverboden
Een hele reeks product verboden, waaronder restricties in horeca voor consumptie ter plaatse of in accommodaties. Verder ook meer eisen voor multipacks en verpakkingen voor groenten en fruit onder de 1,5 kilo.
Composteerbare verpakkingen
Composteerbare materialen alleen toepasbaar voor thee en koffieverpakkingen, stickers op groenten en fruit en zeer dunne draagtasjes.
Herbruikbare verpakkingen
Zeer ambitieuze doelen voor verschillende toepassingen, waaronder
- transportverpakkingen
- secundaire verpakkingen
- drankverpakkingen
- take away
Etikettering
Elke verpakking moet informatie bevatten met betrekking tot sorteren en afvalverwerking, samenstelling en conformiteit (bijvoorbeeld via QR code en wegwerplogo).
Conformiteitsverklaring en verpakkingsdossier
Het verpakkingsdossier is al sinds 1994 onderdeel van de wetgeving, maar hier komen nu extra eisen aan. Bovendien moet ook duidelijk worden in de documentatie dat de verpakking voldoet aan de eisen van de PPWR via de zogenoemde conformiteitsverklaring. De verantwoordelijkheid voor deze conformiteitsverklaring, het verpakkingsdossier en de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid ligt bij de producent / importeur. De producent/ importeur is diegene die de verpakking gevuld op de markt zet: dit is de merkeigenaar of diegene wiens adres op de verpakking staat. Deze partij weet immers welke eisen er specifiek aan het verpakte product gesteld worden.
Producenten verantwoordelijk in PPWR
De verordening legt ook extra verantwoordelijkheid bij de verpakkende producenten. Zij worden verplicht om de kosten te dragen voor het beheer van het verpakkingsafval dat zij op de markt brengen. Dit omvat niet alleen inzameling en verwerking, maar ook bewustmakingscampagnes om consumenten te stimuleren afval correct te scheiden. Deze uitgebreide producenten verantwoordelijkheid wordt in Nederland al gedragen door Verpact (Voorheen bekend als Afvalfonds Verpakkingen). Zij hebben nu al een tariefdifferentiatie voor goed recycleerbare verpakkingen alsmede de inzet van recyclaat (LINK).
De volledige tekst is uitvoerig. De grote uitdaging is echter dat er veel uitzonderingen zijn alsmede specifieke regels voor bepaalde toepassingen en die staan niet in een samenvatting. Zelf lezen alsmede een gesprek met experts is dus nodig. De administratie van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid is per land anders. Voor Nederland wordt dit geregeld door Verpact. De laatste updates zijn op hun website beschikbaar.
2 Wat is de impact voor uw bedrijfsvoering
De impact op de bedrijfsvoering van het verpakkende bedrijfsleven is groot. Iedereen krijgt ermee te maken:
- Verpakkingsdossier voor elke verpakking
- Conformiteitsverklaring voor elke verpakking
- Is de verpakking recyclebaar of herbruikbaar, is de verpakking geminimaliseerd en zit er voldoende recyclaat in?
- De uitgebreide producenten verantwoordelijkheid (UPV) zal worden aangepast.
Het is dus van belang de wetgeving en de impact op uw specifieke toepassing goed te kennen. Helaas zijn nog niet alle zaken duidelijk. Er zijn nog een 30-tal ‘delegated acts’ in de maak. Hierin komen de details te staan over bijvoorbeeld de definitie van recycleerbaarheid of calculatiemethodes voor de inzet van recyclaat.
3 Onze aanbeveling voor actie
Wacht niet te lang om actie te ondernemen. De eerste eisen voor de PPWR zijn al van kracht in 2026. Daarbij is het van belang niet alleen naar de primaire verpakking te kijken, maar ook naar de secundaire en tertiaire verpakkingen (Zoals pallethoezen).
Een eerste stap die we onze klanten aanbevelen is het maken en completeren van de verpakkingsdossiers. Hierin komen onder andere:
- verpakkingsspecificatie inclusief vereisten voor het te verpakken product
- Documents Of Compliance (DOC’s)
- verslaglegging voor de UPV’s (Inclusief documentatie voor tariefdifferentiatie voor recycleerbaarheid en inzet recyclaat)
- externe certificering
- testen en validaties
- eventuele veranderingen over de laatste jaren (diktereductie etc.)
- verslagen van lijntesten en consumentenklachten
- vergelijking met andere producten in de markt
Daarnaast zijn er nog diensten en services die wij als OPACKGROUP aanbieden. We gaan hierover graag in gesprek met u. Een aantal voorbeelden:
- miniseminar verduurzaming verpakkingen
- PPWR impact assessment / portfolio assessment workshop
- hulp bij het verduurzamen van uw verpakking en de vereiste documentatie
- we volgen voor u de wetgeving op de voet
- samenwerking met branchevereniging NRK, EFTA, Kartoflex voor meer inzicht en impact
- samenwerking met UPV organisatie Verpact
PPWR SCAN
Maak vrijblijvend een op maat PPWR scan met onze verpakkingsspecialisten. Vul uw gegevens hieronder in voor een deskundig advies op maat.
Samen maken we uw verpakkingsportfolio PPWR-proof!
"*" geeft vereiste velden aan